ಬ್ರಹ್ಮಾನುಚಿನ್ತನಮ್ ಆದಿ ಶಂಕರಾಚಾರ್ಯ ಕೃತಂ ब्रह्मानुचिन्तनम् brahmanuchintanam by adi shankaracharya

ಬ್ರಹ್ಮಾನುಚಿನ್ತನಮ್

ಅಹಮೇವ ಪರಂ ಬ್ರಹ್ಮ ವಾಸುದೇವಾಖ್ಯಮವ್ಯಯಮ್ ।

ಇತಿ ಸ್ಯಾನ್ನಿಶ್ಚಿತೋ ಮುಕ್ತೋ ಬದ್ಧ ಏವಾನ್ಯಥಾ ಭವೇತ್ ॥ 1॥

ಅಹಮೇವ ಪರಂ ಬ್ರಹ್ಮ ನಿಶ್ಚಿತಂ ಚಿತ್ತ ಚಿನ್ತ್ಯತಾಮ್ ।

ಚಿದ್ರೂಪತ್ವಾದಸಂಗತ್ವಾದಬಾಧ್ಯತ್ವಾತ್ ಪ್ರಯತ್ನತಃ ॥ 2॥

ಅಹಮೇವ ಪರಂ ಬ್ರಹ್ಮ ನ ಚಾಹಂ ಬ್ರಹ್ಮಣಃ ಪೃಥಕ್ ।

ಇತ್ಯೇವಂ ಸಮುಪಾಸೀತ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ಬ್ರಹ್ಮಣಿ ಸ್ಥಿತಃ ॥ 3॥

ಸರ್ವೋಪಾಧಿವಿನಿರ್ಮುಕ್ತಂ ಚೈತನ್ಯಂ ಚ ನಿರನ್ತರಮ್ ।

ತದ್ಬ್ರಹ್ಮಾಹಮಿತಿ ಜ್ಞಾತ್ವಾ ಕಥಂ ವರ್ಣಾಶ್ರಮೀ ಭವೇತ್ ॥ 4॥

ಅಹಂ ಬ್ರಹ್ಮಾಸ್ಮಿ ಯೋ ವೇದ ಸ ಸರ್ವಂ ಭವತಿ ತ್ವಿದಮ್ ।

ನಾಭೂತ್ಯಾ ಈಶತೇ ದೇವಾಸ್ತೇಷಾಮಾತ್ಮಾ ಭವೇದ್ಧಿ ಸಃ ॥ 5॥

ಅನ್ಯೋ ಅಸಾವಹಮನ್ಯೋ ಅಸ್ಮೀತ್ಯುಪಾಸ್ತೇ ಯೋ ಅನ್ಯದೇವತಾಮ್ ।

ನ ಸ ವೇದ ನರೋ ಬ್ರಹ್ಮ ಸ ದೇವಾನಾಂ ಯಥಾ ಪಶುಃ ॥ 6॥

ಅಹಮಾತ್ಮಾ ನ ಚಾನ್ಯೋಽಸ್ಮಿ ಬ್ರಹ್ಮೈವಾಹಂ ನ ಶೋಕಭಾಕ್ ।

ಸಚ್ಚಿದಾನನ್ದರೂಪೋಽಹಂ ನಿತ್ಯಮುಕ್ತಸ್ವಭಾವವಾನ್ ॥ 7॥

ಆತ್ಮಾನಂ ಸತತಂ ಬ್ರಹ್ಮ ಸಂಭಾವ್ಯ ವಿಹರನ್ತಿ ಯೇ ।

ನ ತೇಷಾಂ ದುಷ್ಕೃತಂ ಕಿಂಚಿದ್ದುಷ್ಕೃತೋತ್ಥಾ ನ ಚಾಪದಃ ॥ 8॥

ಆತ್ಮಾನಂ ಸತತಂ ಬ್ರಹ್ಮ ಸಂಭಾವ್ಯ ವಿಹರೇತ್ಸುಖಮ್ ।

ಕ್ಷಣಂ ಬ್ರಹ್ಮಾಹಮಸ್ಮೀತಿ ಯಃ ಕುರ್ಯಾದಾತ್ಮಚಿನ್ತನಮ್ ॥ 9॥

ತನ್ಮಹಾಪಾತಕಂ ಹನ್ತಿ ತಮಃ ಸೂರ್ಯೋದಯೋ ಯಥಾ ।

ಅಜ್ಞಾನಾದ್ಬ್ರಹ್ಮಣೋ ಜ್ಞಾತಮಾತ್ಮಾಕಾಶಂ ಬುದ್ಬುದೋಪಮಮ್ ॥ 10॥

ಆಕಾಶಾದ್ವಾಯುರುತ್ಪನ್ನೋ ವಾಯೋಸ್ತೇಜಸ್ತತಃ ಪಯಃ ।

ಅದ್ಭ್ಯಶ್ಚ ಪೃಥಿವೀ ಜ್ಞಾತಾ ತತೋ ವ್ರೀಹಿಯವಾದಿಕಮ್ ॥ 11॥

ಪೃಥಿವ್ಯಪ್ಸು ಪಯೋ ವಹ್ನೌ ವಹ್ನಿರ್ವಾಯೌ ನಭಸ್ಯಸೌ ।

ನಭೋಽಪ್ಯವ್ಯಾಕೃತೇ ತಚ್ಚ ಶುದ್ಧೇ ಶುದ್ಧೋಽಸ್ಮ್ಯಹಂ ಹರಿಃ ॥ 12॥

ಅಹಂ ವಿಷ್ಣುರಹಂ ವಿಷ್ಣುರಹಂ ವಿಷ್ಣುರಹಂ ಹರಿಃ ।

ಕರ್ತೃಭೋಕ್ತ್ರಾದಿಕಂ ಸರ್ವಂ ತದವಿದ್ಯೋತ್ಥಮೇವ ಚ ॥ 13॥

ಅಚ್ಯುತೋಽಹಮನನ್ತೋಽಹಂ ಗೋವಿನ್ದೋಽಹಮಹಂಹರಿಃ ।

ಆನನ್ದೋಽಹಮಶೇಷೋಽಹಮಜೋಽಹಮಮೃತೋಽಸ್ಮ್ಯಹಮ್ ॥ 14॥

ನಿತ್ಯೋಽಹಂ ನಿರ್ವಿಕಲ್ಪೋಽಹಂ ನಿರಾಕಾರೋಽಹಮವ್ಯಯಃ ।

ಸಚ್ಚಿದಾನನ್ದರೂಪೋಽಹಂ ಪಙ್ಚಕೋಶಾತಿಗೋಽಸ್ಮ್ಯಹಮ್ ॥ 15॥

ಅಕರ್ತಾಽಹಮಭೋಕ್ತಾಽಹಮಸಂಗಃ ಪರಮೇಶ್ವರಃ ।

ಸದಾ ಮತ್ಸನ್ನಿಧಾನೇನ ಚೇಷ್ಟತೇ ಸರ್ವಮಿನ್ದ್ರಿಯಂ ॥ 16॥

ಆದಿಮಧ್ಯಾನ್ತಮುಕ್ತೋಽಹಂ ನ ಬದ್ಧೋಽಹಂ ಕದಾಚನ ।

ಸ್ವಭಾವನಿರ್ಮಲಃ ಶುದ್ಧಃ ಸ ಏವಾಹಂ ನ ಸಂಶಯಃ ॥ 17॥

ಬ್ರಹ್ಮೈವಾಹಂ ನ ಸಂಸಾರೀ ಮುಕ್ತೋಽಹಮಿತಿ ಭಾವಯೇತ್ ।

ಅಶಕ್ನುವನ್ಭಾವಯಿತುಂ ವಾಕ್ಯಮೇತತ್ಸದಾಽಭ್ಯಸೇತ್ ॥ 18॥

ಯದಭ್ಯಾಸೇನ ತದ್ಭಾವೋ ಭವೇದ್ಭ್ರಮರಕೀಟವತ್ ।

ಅತ್ರಾಪಹಾಯ ಸನ್ದೇಹಮಭ್ಯಸೇತ್ಕೃತನಿಶ್ಚಯಃ ॥ 19॥

ಧ್ಯಾನಯೋಗೇನ ಮಾಸೈಕಾದ್ಬ್ರಹ್ಮಹತ್ಯಾಂ ವ್ಯಪೋಹತಿ ।

ಸಂವತ್ಸರಂ ಸದಾಽಭ್ಯಾಸಾತ್ಸಿದ್ಧ್ಯಷ್ಟಕಮವಾಪ್ನುಯಾತ್ ॥ 20॥

ಯಾವಜ್ಜೀವಂ ಸದಾಽಭ್ಯಾಸಾಜ್ಜೀವನ್ಮುಕ್ತೋ ಭವೇದ್ಯತಿಃ ।

ನಾಹಂ ದೇಹೋ ನ ಚ ಪ್ರಾಣೋ ನೇನ್ದ್ರಿಯಾಣಿ ತಥೈವ ಚ ॥ 21॥

ನ ಮನೋಽಹಂ ನ ಬುದ್ಧಿಶ್ಚ ನೈವ ಚಿತ್ತಮಹಂಕೃತಿಃ ।

ನಾಹಂ ಪೃಥ್ವೀ ನ ಸಲಿಲಂ ನ ಚ ವಹ್ನಿಸ್ತಥಾಽನಿಲಃ ॥ 22॥

ನ ಚಾಕಾಶೋ ನ ಶಬ್ದಶ್ಚ ನ ಚ ಸ್ಪರ್ಶಸ್ತಥಾ ರಸಃ ।

ನಾಹಂ ಗನ್ಧೋ ನ ರೂಪಂ ಚ ನ ಮಾಯಾಽಹಂ ನ ಸಂಸೃತಿಃ ॥ 23॥

ಸದಾ ಸಾಕ್ಷಿಸ್ವರೂಪತ್ವಾಚ್ಛಿವ ಏವಾಸ್ಮಿ ಕೇವಲಃ ।

ಮಯ್ಯೇವ ಸಕಲಂ ಜಾತಂ ಮಯಿ ಸರ್ವಂ ಪ್ರತಿಷ್ಠಿತಮ್ ॥ 24॥

ಮಯಿ ಸರ್ವಂ ಲಯಂ ಯಾತಿ ತದ್ಬ್ರಹ್ಮಾಸ್ಮ್ಯಹಮದ್ವಯಮ್ ।

ಸರ್ವಜ್ಞೋಽಹಮನನ್ತೋಽಹಂ ಸರ್ವೇಶಃ ಸರ್ವಶಕ್ತಿಮಾನ್ ॥ 25॥

ಆನನ್ದಃ ಸತ್ಯಬೋಧೋಽಹಮಿತಿ ಬ್ರಹ್ಮಾನುಚಿನ್ತನಮ್ ।

ಅಯಂ ಪ್ರಪಂಚೋ ಮಿಥ್ಯೈವ ಸತ್ಯಂ ಬ್ರಹ್ಮಾಹಮವ್ಯಯಮ್ ॥ 26॥

ಅತ್ರ ಪ್ರಮಾಣಂ ವೇದಾನ್ತಾ ಗುರವೋಽನುಭವಸ್ತಥಾ ।

ಬ್ರಹ್ಮೈವಾಹಂ ನ ಸಂಸಾರೀ ನ ಚಾಹಂ ಬ್ರಹ್ಮಣಃ ಪೃಥಕ್ ॥ 27॥

ನಾಹಂ ದೇಹೋ ನ ಮೇ ದೇಹಃ ಕೇವಲೋಽಹಂ ಸನಾತನಃ ।

ಏಕಮೇವಾದಿವಿತೀಯಂ ವೈ ಬ್ರಹ್ಮಣೋ ನೇಹ ಕಿಂಚನ ॥ 28॥

ಹೃದಯಕಮಲಮಧ್ಯೇ ದೀಪವದ್ವೇದಸಾರಂ

     ಪ್ರಣವಮಯಮತರ್ಕ್ಯಂ ಯೋಗಿಭಿರ್ಧ್ಯಾನಗಮ್ಯಮ್ ।

ಹರಿಗುರುಶಿವಯೋಗಂ ಸರ್ವಭೂತಸ್ಥಮೇಕಂ

     ಸಕೃದಪಿ ಮನಸಾ ವೈ ಚಿನ್ತಯೇದ್ಯಃ ಸ ಮುಕ್ತಃ ॥ 29॥

॥ ಇತಿ ಶ್ರೀಮದ್ ಶಂಕರಾಚಾರ್ಯವಿರಚಿತಂ ಬ್ರಹ್ಮಾನುಚಿನ್ತನಂ ಸಮಾಪ್ತಂ ॥

************

ब्रह्मानुचिन्तनम्

अहमेव परं ब्रह्म वासुदेवाख्यमव्ययम् ।
इति स्यान्निश्चितो मुक्तो बद्ध एवान्यथा भवेत् ॥ १॥

अहमेव परं ब्रह्म निश्चितं चित्त चिन्त्यताम् ।
चिद्रूपत्वादसङ्गत्वादबाध्यत्वात् प्रयत्नतः ॥ २॥

अहमेव परं ब्रह्म न चाहं ब्रह्मणः पृथक् ।
इत्येवं समुपासीत ब्राह्मणो ब्रह्मणि स्थितः ॥ ३॥

सर्वोपाधिविनिर्मुक्तं चैतन्यं च निरन्तरम् ।
तद्ब्रह्माहमिति ज्ञात्वा कथं वर्णाश्रमी भवेत् ॥ ४॥

अहं ब्रह्मास्मि यो वेद स सर्वं भवति त्विदम् ।
नाभूत्या ईशते देवास्तेषामात्मा भवेद्धि सः ॥ ५॥

अन्यो असावहमन्यो अस्मीत्युपास्ते यो अन्यदेवताम् ।
न स वेद नरो ब्रह्म स देवानां यथा पशुः ॥ ६॥

अहमात्मा न चान्योऽस्मि ब्रह्मैवाहं न शोकभाक् ।
सच्चिदानन्दरूपोऽहं नित्यमुक्तस्वभाववान् ॥ ७॥

आत्मानं सततं ब्रह्म संभाव्य विहरन्ति ये ।
न तेषां दुष्कृतं किञ्चिद्दुष्कृतोत्था न चापदः ॥ ८॥

आत्मानं सततं ब्रह्म संभाव्य विहरेत्सुखम् ।
क्षणं ब्रह्माहमस्मीति यः कुर्यादात्मचिन्तनम् ॥ ९॥

तन्महापातकं हन्ति तमः सूर्योदयो यथा ।
अज्ञानाद्ब्रह्मणो ज्ञातमात्माकाशं बुद्बुदोपमम् ॥ १०॥

आकाशाद्वायुरुत्पन्नो वायोस्तेजस्ततः पयः ।
अद्भ्यश्च पृथिवी ज्ञाता ततो व्रीहियवादिकम् ॥ ११॥

पृथिव्यप्सु पयो वह्नौ वह्निर्वायौ नभस्यसौ ।
नभोऽप्यव्याकृते तच्च शुद्धे शुद्धोऽस्म्यहं हरिः ॥ १२॥

अहं विष्णुरहं विष्णुरहं विष्णुरहं हरिः ।
कर्तृभोक्त्रादिकं सर्वं तदविद्योत्थमेव च ॥ १३॥

अच्युतोऽहमनन्तोऽहं गोविन्दोऽहमहंहरिः ।
आनन्दोऽहमशेषोऽहमजोऽहममृतोऽस्म्यहम् ॥ १४॥

नित्योऽहं निर्विकल्पोऽहं निराकारोऽहमव्ययः ।
सच्चिदानन्दरूपोऽहं पङ्चकोशातिगोऽस्म्यहम् ॥ १५॥

अकर्ताऽहमभोक्ताऽहमसङ्गः परमेश्वरः ।
सदा मत्सन्निधानेन चेष्टते सर्वमिन्द्रियं ॥ १६॥

आदिमध्यान्तमुक्तोऽहं न बद्धोऽहं कदाचन ।
स्वभावनिर्मलः शुद्धः स एवाहं न संशयः ॥ १७॥

ब्रह्मैवाहं न संसारी मुक्तोऽहमिति भावयेत् ।
अशक्नुवन्भावयितुं वाक्यमेतत्सदाऽभ्यसेत् ॥ १८॥

यदभ्यासेन तद्भावो भवेद्भ्रमरकीटवत् ।
अत्रापहाय सन्देहमभ्यसेत्कृतनिश्चयः ॥ १९॥

ध्यानयोगेन मासैकाद्ब्रह्महत्यां व्यपोहति ।
संवत्सरं सदाऽभ्यासात्सिद्ध्यष्टकमवाप्नुयात् ॥ २०॥

यावज्जीवं सदाऽभ्यासाज्जीवन्मुक्तो भवेद्यतिः ।
नाहं देहो न च प्राणो नेन्द्रियाणि तथैव च ॥ २१॥

न मनोऽहं न बुद्धिश्च नैव चित्तमहङ्कृतिः ।
नाहं पृथ्वी न सलिलं न च वह्निस्तथाऽनिलः ॥ २२॥

न चाकाशो न शब्दश्च न च स्पर्शस्तथा रसः ।
नाहं गन्धो न रूपं च न मायाऽहं न संसृतिः ॥ २३॥

सदा साक्षिस्वरूपत्वाच्छिव एवास्मि केवलः ।
मय्येव सकलं जातं मयि सर्वं प्रतिष्ठितम् ॥ २४॥

मयि सर्वं लयं याति तद्ब्रह्मास्म्यहमद्वयम् ।
सर्वज्ञोऽहमनन्तोऽहं सर्वेशः सर्वशक्तिमान् ॥ २५॥

आनन्दः सत्यबोधोऽहमिति ब्रह्मानुचिन्तनम् ।
अयं प्रपञ्चो मिथ्यैव सत्यं ब्रह्माहमव्ययम् ॥ २६॥

अत्र प्रमाणं वेदान्ता गुरवोऽनुभवस्तथा ।
ब्रह्मैवाहं न संसारी न चाहं ब्रह्मणः पृथक् ॥ २७॥

नाहं देहो न मे देहः केवलोऽहं सनातनः ।
एकमेवादिवितीयं वै ब्रह्मणो नेह किंचन ॥ २८॥

हृदयकमलमध्ये दीपवद्वेदसारं
     प्रणवमयमतर्क्यं योगिभिर्ध्यानगम्यम् ।
हरिगुरुशिवयोगं सर्वभूतस्थमेकं
     सकृदपि मनसा वै चिन्तयेद्यः स मुक्तः ॥ २९॥


॥ इति श्रीमद् शङ्कराचार्यविरचितं ब्रह्मानुचिन्तनं समाप्तं ॥
**********